Για την επιλεκτική αναπαραγωγή μιας καθαρόαιμης ράτσας σκυλιών, είναι αυτονόητο ότι τηρούνται οι κανόνες αναπαραγωγής και υπάρχει συνεχής ιατρική παρακολούθηση. Δε μένει λοιπόν περιθώριο για προχειρότητες και αυτοσχεδιασμούς, όσον αφορά τη γενικότερη φροντίδα της σκύλας ως εγκύου ή ως λεχώνας και των κουταβιών της.
Θεωρούμε λοιπόν ότι η συνεχής καθοδήγηση του κτηνιάτρου είναι δεδομένη, σε όλες τις φάσεις της φροντίδας τους.
Επιγραμματικά, και πέραν της παραπάνω κτηνιατρικής καθοδήγησης, θα αναφέρουμε με χρονική σειρά τα βασικότερα σημεία που πρέπει να προσέξουμε κατά τη δύσκολη περίοδο της εγκυμοσύνης, της λοχείας και της περιόδου των πρώτων δύο μηνών της ζωής των κουταβιών μας.
Αρχικά, ο εμβολιασμός της σκύλας καλό θα είναι να προηγείται της περιόδου εγκυμοσύνης. Δηλαδή μπορούμε να έχουμε κανονίσει ώστε τα ετήσια εμβόλια των γεννητόρων μας να γίνονται κατά τους τελευταίους μήνες του χρόνου, εν’ όψη της περιόδου αναπαραγωγής της Άνοιξης. Το αντιπαρασιτικό πρόγραμμα δεν αλλάζει, αφού επαναλαμβάνεται σταθερά κάθε 2-3 μήνες.
Στο άρθρο «ΔΙΑΤΡΟΦΗ» μπορούμε να ενημερωθούμε για το διαιτητικό πρόγραμμα της εγκύου σκύλας και των κουταβιών της.
Τι προσέχουμε:
Καταγράφουμε επ’ ακριβώς την ημερομηνία του πρώτου ζευγαρώματος και μετά από 50 ημέρες επιθεωρούμε πολλές φορές την ημέρα αλλά και τη νύχτα την έγκυο σκύλα, ειδικά στην περίπτωση που είναι πρωτόγεννη.
Το κυριότερο σημάδι ερχομού της εγκυμοσύνης είναι η ανορεξία της σκύλας. Συνήθως γεννά το ίδιο βράδυ ή την επόμενη ημέρα που διαπιστώσαμε την ανορεξία.
Η σκύλα γεννά ένα κουτάβι, το γλύφει, το παραμερίζει λίγο και στη συνέχεια γεννά το επόμενο, μέχρι να γεννηθούν όλα.
Κατά τις πρώτες ώρες της ζωής τους, τα κουτάβια δεν έχουν ακόμα τη δύναμη μιας αντίδρασης ούτε ενός δυνατού ουρλιαχτού και σε περίπτωση που κάποιο ξεφύγει προς την πλάτη της σκύλας, την ώρα που αυτή γεννά το επόμενο κουτάβι, θα το πλακώσει με αποτέλεσμα να πεθάνει άμεσα από ασφυξία. Ο κυριότερος λόγος θνησιμότητας των νεογέννητων, είναι το πλάκωμα από τη μητέρα τους.
Αν ο χώρος έξω από το «κουτί» δεν είναι από τσιμέντο αλλά από άμμο, χώμα ή βότσαλο, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προσπαθήσει να σκάψει κάποιο λάκκο για να γεννήσει εκεί και όχι μέσα στο «κουτί» της, όπως θα περίμενε κανείς. Έτσι αυξάνονται κατακόρυφα οι πιθανότητες να πλακώσει πολλά σκυλάκια μαζί γιατί ο λάκκος θα είναι στενός και δε θα έχει άνεση στην κίνησή της. Η πρώτη μας δουλειά είναι να πάρουμε το πρώτο σκυλάκι που θα γεννηθεί και να το βάλουμε μέσα στο κουτί, και στη συνέχεια να την επιτηρούμε, ώστε να γεννήσει και τα υπόλοιπα εκεί.
Προσέχουμε κάθε φορά που γεννά και από ένα κουτάβι, το προηγούμενο να το έχει γλύψει καλά και σε καμία περίπτωση να μην είναι κάποιο πίσω από την πλάτη της. Κατά κανόνα καθόμαστε ήρεμοι δίπλα στη σκύλα και δεν αγγίζουμε τα κουτάβια με τα χέρια μας παρά μόνο αν χρειαστεί ανάγκη, γιατί της δημιουργούμε επιπρόσθετο άγχος. Αν κάποιο κουτάβι δεν το γλύψει καλά και είναι πολύ υγρό, ιδιαίτερα αν και ο καιρός είναι κρύος, μπορούμε να το σκουπίσουμε με κάποια πετσέτα για να στεγνώσει γρηγορότερα και να μην παγώσει.
Μετά από τη δεύτερη ημέρα της ζωής τους είναι δύσκολο να πλακωθούν από τη μάννα τους χωρίς αυτή να το καταλάβει, γιατί έχουν φάει το πρωτόγαλα και έχουν αρχίσει να δυναμώνουν, με αποτέλεσμα να ουρλιάζουν αν τύχει κάποια να πλακωθούν.
Ενημερώνουμε άμεσα την Επιτροπή Βελτίωσης Αναπαραγωγής και τον κτηνίατρο, για τον σχετικό έλεγχο στα κουτάβια και τη σκύλα, εντός των πρώτων τριών ημερών από τον τοκετό.
Μέχρι τη δωδεκάτη ημέρα δεν πρέπει να αγγίζουμε καθόλου με τα χέρια μας τα κουτάβια παρά μόνο όταν υπάρχει πρόβλημα που πρέπει να επέμβουμε. Με ένα απλό χάδι κατά περιόδους, ελέγχουμε το σκελετό τους και τη σκληρότητα στις κοιλιές τους. Πρέπει να συμβουλευτούμε άμεσα τον κτηνίατρο για το πώς θα πράξουμε σε κάθε περίπτωση που κάτι δε μας φαίνεται φυσιολογικό ή κάτι που παρουσιάζει κάποιο κουτάβι, δεν υπάρχει στα αδέλφια του.
Η σκύλα τα μαζεύει όλα ανάμεσα στα πόδια της και μπροστά στις θηλές του στήθους της. Κουτάβια που τα παραμερίζει από τα άλλα, ειδικά αν έχουν χαμηλή θερμοκρασία σώματος, πρέπει άμεσα να τα απομακρύνουμε, γιατί σημαίνει ότι είναι άρρωστα.
Μετά την δωδέκατη έως δέκατη πέμπτη ημέρα, που θα αρχίσουμε να χορηγούμε αντιπαρασιτική κρέμα και θα πιάνουμε τα κουτάβια στα χέρια μας, θα ελέγχουμε πιο σχολαστικά το σώμα τους, για τυχόν σκελετικά προβλήματα. Θα προσέξουμε επίσης τα χρώματά τους γιατί, κατά τις πρώτες ημέρες της ζωής τους, τα Istarski δεν έχουν έντονους χρωματισμούς. Το χρώμα τους πρέπει να είναι κιτρινοπορτοκαλί και ποτέ κόκκινο ή καφέ. Η μάσκα τους πρέπει να κατεβαίνει και να καλύπτει και τα δύο μάτια. Το σώμα τους όσο περισσότερο λευκό είναι, τόσο καλύτερο. Το λευκό πρέπει να είναι κατάλευκο χωρίς πιτσιλιές.
Είναι σημαντικό να αρχίζουμε νωρίς τη χορήγηση της αντιπαρασιτικής κρέμας γιατί τα κουτάβια γεννώνται με παράσιτα τα οποία απορροφούν τις θρεπτικές ουσίες του μητρικού γάλατος και καθυστερεί η ανάπτυξή τους. Επειδή και η επιτυχία του εμβολιακού προγράμματος εξαρτάται πολύ από τη σωστή αντιπαρασίτωση, προσέχουμε πολύ ώστε να τηρούμε ένα σωστό πρόγραμμα αντιπαρασίτωσης, μέχρι την ηλικία των τριών μηνών που θα αρχίσουμε να χορηγούμε αντιπαρασιτικά χάπια.
Ψεκάζουμε επίσης με προσοχή τα κουτάβια και για εξωπαράσιτα, με κατάλληλο παρασιτοκτόνο.
Φροντίζουμε το «κουτί» της σκύλας να έχει επίπεδη ξύλινη σκεπή, ώστε να ξαπλώνει πάνω και να βρίσκει λίγη ησυχία από τα κουτάβια της, κατά το στάδιο του απογαλακτισμού.
Προσέχουμε πάντα να μην πλησιάζει κανένας άλλος κοντά στα κουτάβια μέχρι το τέλος του εμβολιακού τους κύκλου (περίπου 75 Ημέρες). Για παράδειγμα, μπορεί κάλλιστα ένας επισκέπτης μας, που τα σκυλιά του έχουν τύφο, να μας επισκεφτεί και άθελά του να μεταφέρει με τα παπούτσια του τον ιό του τύφου και να προσβληθούν τα κουτάβια μας. Ο τύφος στα μεγάλα σκυλιά δεν έχει εμφανή συμπτώματα και είναι δύσκολο να το ξέρει ή να το έχει υποπτευτεί ο επισκέπτης μας. Έτσι, αν δεν έχουμε προλάβει να κάνουμε έστω το δεύτερο εμβόλιο (πενταπλό) είναι σίγουρο ότι θα έχουμε απώλειες. Αν όμως κι εμείς έχουμε κι άλλα μεγάλα σκυλιά, πρέπει αυτά να είναι σε απόσταση τουλάχιστον 20 μέτρα από τη γέννα.
Αν εμείς ή οποιοσδήποτε άλλος πρέπει απαραίτητα να μπει στο χώρο των κουταβιών, πρέπει να ψεκάζουμε τα παπούτσια και από κάτω τη σόλα τους, με χλωρίνη, που πάντα πρέπει να έχουμε έτοιμη σε ψεκαστηράκι για απολύμανση.
Τα εμβόλια για να θωρακίσουν σε ικανοποιητικό ποσοστό τα κουτάβι μας, πρέπει να τελειώσει ο κύκλος τους και μάλιστα να περάσουν κάποιες παραπάνω ημέρες. Το πρώτο εμβόλιο γίνεται κατά την ηλικία των έξι περίπου εβδομάδων.
Σε ηλικία από 50 μέχρι 55 ημερών πρέπει να δώσουμε ραντεβού με τον κτηνίατρο και την Επιτροπή Ελέγχου Αναπαραγωγής, για να τοποθετηθεί το microchip και να γίνει η δερματοστιξία στο αριστερό αυτί των κουταβιών, με το μοναδικό νούμερο που χορηγεί ο ΟΦΙΙΕ.
Είναι πάρα πολύ σημαντικό, για πολλούς και ουσιαστικούς λόγους, να κατασκευάσουμε με ξύλα ένα παιχνίδι (παρόμοιο με αυτά που βρίσκουμε στους παιδότοπους), με λαβυρινθώδεις διαδρόμους, ώστε μέσα σ’ αυτό να κυνηγιούνται και να παίζουν τα κουτάβια μετά την τριακοστή πέμπτη ημέρα της ζωής τους.
Δεν ξεχνάμε ότι η γέννα πρέπει να δηλωθεί στον ΚΟΕ εντός 30 ημερών από τον τοκετό, γι’ αυτό ενημερωνόμαστε έγκαιρα από τον ΟΦΙΙΕ ή και από την ιστοσελίδα του ΚΟΕ για τις διαδικασίες και για τις χρονικές προθεσμίες.
Διευκρινίζουμε ότι ο ΟΦΙΙΕ έχει την ευθύνη, για τον έλεγχο και την πιστοποίηση των κουταβιών που προέρχονται αποκλειστικά και μόνο από γέννες μεταξύ των «Επιλεγμένων Γεννητόρων». Αντίθετα δεν ελέγχει ούτε πιστοποιεί κουτάβια από γέννες σκυλιών που είναι εγγεγραμμένα μόνο στο «Μητρώο Σκυλιών».
